Zo proberen politici jongeren te strikken op TikTok. 'Oh God, Baudet'
In dit artikel:
De verkiezingscampagne speelt zich dit jaar nadrukkelijk af op TikTok, en dat valt op in een klaslokaal van Firda in Sneek: vijftien ICT-leerlingen, voor velen voor het eerst kiesgerechtigd, bekijken politieke clips en praten erover. Hoewel ongeveer de helft van hen het nieuws volgt en het vertrouwen in traditionele media laag is, gebruiken bijna alle leerlingen TikTok — en ze merken dat het platform hun wereldbeeld kan versterken via het algoritme: tegengestelde meningen zie je er steeds minder.
De klas analyseert een reeks campagnefilmpjes en reageert vooral op stijl en effectiviteit. CDA-leider Henri Bontenbal wordt als toegankelijk ervaren omdat hij direct in de camera praat; dat wekt vertrouwen maar laat leerlingen hongerig naar concrete plannen achter. BBB-leidster Caroline van der Plas scoort punten met een dansend, menselijk imago, maar zulke beelden nodigen zelden uit om in beleidsprogramma’s te duiken. GroenLinks/PvdA kiest voor ludieke, meme-achtige content met muziek en glitter, wat de account aantrekkelijk maakt maar volgens sommige leerlingen weinig zegt over eigen politieke doelen — het is vooral vermakelijk op korte content.
De clip van Thierry Baudet veroorzaakt sterke, overwegend negatieve reacties: zijn retoriek en dreigende toon versterken het bestaande imago en zullen volgens de leerlingen vooral mensen aanspreken die al sympathiseren met zijn standpunten. Geert Wilders krijgt complimenten voor een technisch perfecte montage — beeld, tekst en emotionele muziek zijn zorgvuldig op elkaar afgestemd — maar ook hier blijft context en onderbouwing van beleidsstandpunten grotendeels afwezig.
Algemeen oordeel van de leerlingen: TikTok werkt goed om persoonlijkheid en emotie over te brengen en om aandacht te trekken, maar het platform leent zich minder voor gedetailleerde politieke inhoud. Het versterkt bovendien polarisatie doordat het algoritme vooral gelijkgestemde meningen laat zien. De meesten zeggen te gaan stemmen, maar meer dan de helft weet nog niet op wie; ze zullen zich vooral via Stemwijzer en ander bronnen oriënteren en noemen TikTok niet betrouwbaar voor serieuze politieke informatie.
De observatie van docent Peter van der Schuit dat partijen vaak meer tijd besteden aan het bekritiseren van anderen dan aan hun eigen programma, illustreert de spanningslijn: kortetermijn-aandacht versus inhoudelijke overtuigingskracht. Voor jongeren blijkt TikTok vooral een ingang om nieuwsgierig te worden, niet per se om zich volledig te informeren.