Wat is goed doen als je het niet weet?

In dit artikel:

Sommige morele keuzes zijn helder: verkeersregels volgen, voetgangers voor laten gaan. Maar in de verslavingszorg ontstaan vaak lastige dilemma’s waar geen kant-en-klaar antwoord voorhanden is. Gabriël Anthonio, bestuurder en organisatieadviseur actief in de verslavingszorg, beschrijft zo’n casus met een ervaringsdeskundige vrijwilliger die na jaren clean te zijn gebleven door een fietsongeluk en aanhoudende pijn weer in gebruik raakt.

De vrijwilliger vraagt of hij nog welkom is; dat plaatst de organisatie voor een spanningsveld. Aan de ene kant zijn er regels: iemand die gebruikt, mag eigenlijk niet in voorlichtingswerk of begeleiding staan. Aan de andere kant is het vrijwilligerswerk juist voor deze man een levenslijn die structuur en zingeving biedt. Anthonio zoekt overleg en laat zich adviseren door een collega: geef hem tijd en behandel de terugval als ziekte. Het voorstel is concreet — zes weken herstel, doorverwijzen naar een zelfhulpgroep die ook mensen in gebruik ondersteunt, en daarna opnieuw evalueren met de mogelijkheid van terugkeer zodra hij stabiel is.

De aanpak werkt: na zes weken keert de vrijwilliger terug en deelt zijn ervaring van pijn, terugval en herstel, waarmee hij zijn voorlichtingswerk juist verrijkt. Vijf jaar later blijkt hij opgeknapt en goed geïntegreerd in het leven. De kernles die de schrijver meeneemt is dat het “goede doen” vaak vereist dat je niet voor een ander invult wat goed is, maar die ander de ruimte en verantwoordelijkheid geeft om het herstelproces mee vorm te geven. Het humane, pragmatische antwoord — terugval als ziekte behandelen en tijdelijke uitsluiting met perspectief op re-integratie — combineert zorg voor veiligheid met compassie en bevordert uiteindelijk herstel en betrokkenheid.

Extra context: peervrijwilligers zijn waardevol in de verslavingszorg, maar hebben vaak zelf kwetsbaarheden; terugval komt voor en beleid dat ruimte biedt voor herstel in plaats van straf kan verloop verminderen en herstelkansen vergroten. Anthonio benadrukt dat goede beslissingen worden gevormd in dialoog met degene om wie het gaat.