Warleas fûgelfolkje fersus klimaatlânskip
In dit artikel:
Onder het dorp Seisbierrum liggen ruim 30 hectare oude kassen die sinds het faillissement van tuinbouwer Hartman in 2013 meerdere eigenaarwisseling hebben doorgemaakt. Huidige beheerder is De Schoenmakers Group (DSG) uit Brabant, een commerciële ontwikkelaar die zich richt op het opwekken van zonne-energie. Opmerkelijk is dat in deze kassen geen natuurlijke zonlicht benut wordt; in plaats daarvan kweekt men kasplanten onder kunstmatig daglicht dat wordt opgewekt met zonnepanelen. Voor deze zonnepanelen ontving DSG in 2023 maar liefst 24,6 miljoen euro aan SDE-subsidie, bedoeld ter stimulering van duurzame energietransitie.
De gemeente Waadhoeke ambieert bovendien een omvangrijk ‘klimaatlandschap’ van maximaal 271 hectare aan de zuid- en zuidoostkant van Seisbierrum. Dit gebied moet een industriële zone worden vol met zonnepanelen en windmolens, deels op grond die eerder probeerde verkocht te worden in het mislukte Waddenglas-project. Tegelijkertijd is een nabijgelegen natuurgebied, de Riedpolder, drastisch verstoord: voormalige weidevogelnatuur is door graafmachines kaal gemaakt om plaats te maken voor deze energietransitie. Dit leidde tot frontale botsingen tussen milieubehoud en het streven van Waadhoeke om in 2040 volledig energieneutraal te zijn. Lokale weidevogels zoals de scholekster en graspieper werden uit het gebied verjaagd.
Hoewel de provincie terughoudend blijft met het toestaan van nieuwe zonneparken en windmolens op landbouwgrond, en de netcapaciteit bij Kiestersyl al bijna verzadigd is, dringen exploitanten zoals European Energy door met het ‘upgraden’ van windturbines tot hoogtes van 200 meter. Dit veroorzaakt onvrede bij omwonenden, die vrezen voor overlast en geen draagvlak voelen voor een omvangrijk klimaatlandschap. Dorpsbelangen pleiten juist voor kleinschalige energieopwekking op daken in plaats van megaprojecten.
De politieke discussie spitst zich toe tussen partijen als FNP en SAM Waadhoeke, die deze grootschalige plannen ondersteunen, en inwoners die liever een andere koers zien. De schrijver en journalist Abe de Vries verwoordt het schrijnende contrast tussen natuurverlies en energiedoelen met een cynische echo: “Tsjilp!,” verwijzend naar de verdwenen vogelgeluiden in het verstoorde landschap. Hiermee tekent zich een complex dilemma af waarin duurzaamheid, lokale belangen en bescherming van natuur elkaar scherp tegenwerken in het Friese landschap rond Seisbierrum.