Terugblik op een oeverloze discussie over het vuurwerkverbod
In dit artikel:
Na meer dan drie decennia van incidenten, onderzoeken en politiek getouwtrek heeft de Eerste Kamer in juli 2025, na de Tweede Kamer, ingestemd met een landelijk verbod op consumentenvuurwerk. De nieuwe maatregel moet ingaan bij de jaarwisseling 2026–2027; staatssecretaris Thierry Aartsen moet nog een handhavingsplan opstellen en regelen hoe vuurwerkhandelaren gecompenseerd worden.
De beslissing sluit een lange geschiedenis van onveiligheid en oproepen tot beperking af. De discussie begon in de praktijk al in 1992, toen in Stiens molen De Hoop in brand vloog doordat een afgeschoten vuurpijl de rieten kap raakte; de brandweer moest uren blussen en huizen werden bedreigd door rondvliegende vonken. In latere jaren meldden gemeenten zoals Rijssen-Holten hoge schadebedragen door vernielingen en in 2010 behandelde het Rotterdamse Oogziekenhuis tientallen vuurwerkslachtoffers, veelal kinderen en jongeren, wat het debat nieuw gewicht gaf.
Onder de incidenten waren ook aanvallen op hulpverleners tijdens oud en nieuw, en jaarlijks honderden gewonden door vuurwerkexplosies. Rapporten van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en geluiden van politie- en brandweerorganisaties wezen al langer op de onhoudbaarheid van de situatie. Die druk leidde in 2022 al tot een gedeeltelijk verbod: knalvuurwerk zoals rotjes en losse vuurpijlen werden verboden, maar consumenten-siervuurwerk bleef toegestaan. Dat beperkte verbod had echter weinig effect op het vuurwerk dat boven stedelijke skylines verscheen: illegale pijlen en knallers bleven veelvuldig in gebruik.
De aangekondigde landelijke maatregel betekent economische pijn voor sommige ondernemers. Handelaren vrezen faillissementen of gedwongen sluiting; een ondernemer zei op Radio 1: "Ik ben mijn bedrijf na veertig jaar kwijt, door de overheid." Tegelijkertijd zagen webshops in de aanloop tot de wet een run op voorraden, waardoor de branche nu een laatste omzetpiek beleeft.
Praktische stappen blijven cruciaal: naast het compenseren van verkopers moet de overheid zorgen voor handhaving tegen illegale handel en gebruik. Politie en brandweer pleiten voor strikte controles; de verwachting is dat zonder effectieve uitvoering het verbod deels ondermijnd kan worden. De lange maatschappelijke discussie lijkt daarmee beleidsmatig ten einde, maar de uitvoering en gevolgen voor veiligheid, economie en handhaving bepalen of de maatregel het beoogde effect krijgt.