Stoofpeertjes zonder suiker

In dit artikel:

Gabriël Anthonio bezoekt regelmatig zijn moeder, die vanwege de ziekte van Parkinson in een zorgcentrum woont. Tijdens die bezoeken wisselen ze herinneringen, zorgen en toekomstverwachtingen uit; vaak verplaatsen ze het gesprek naar het open restaurant beneden, waar ook andere bewoners — soms ongevraagd — aanschuiven. Die plek nodigt uit tot onverwachte, intieme gesprekken over het leven en ouder worden.

Een van die bewoners is Jorien, een oudere dame die warme belangstelling deelt voor muziek, het nieuws en filosofische gesprekken. Ze vertelt over haar jeugd op een kleine boerderij: bescheiden middelen — een paar koeien, aardappels, een geit — en het inkomen van haar moeder waren genoeg om met vijf kinderen rond te komen. Hoewel er weinig geld was en suiker schaars, beleefde ze rijke herinneringen aan simpele smaken, zoals stoofpeertjes uit eigen tuin. Die smaken fungeren als sleutel naar het verleden en dragen volgens haar bij aan een gevoel van dankbaarheid, ook al zijn er nu verlangens en beperkingen die reizen en culturele uitjes niet meer mogelijk maken.

Jorien gebruikt het beeld van "stoofpeertjes zonder suikersmaak" als metafoor: het leven bevat tekorten en gemiste mogelijkheden, maar je kunt er zelf iets bijdenken om het draaglijk en zelfs mooi te maken. De ontmoeting tussen moeder, dochter en Jorien illustreert hoe zintuiglijke prikkels — geur en smaak — herinneringen oproepen en gesprekken verdiepen. Als Gabriël bij vertrek het dagmenu op het krijtbord ziet staan, met onder meer zuurkool en stoofpeertjes, lacht hij: het simpele eten in het restaurant bevestigt de dubbele boodschap van het gesprek: er is tekort, maar tegelijk genoeg om dankbaar voor te zijn.

Kortom: in de alledaagse interacties van een zorgcentrum ontstaan waardevolle reflecties over armoede en tevredenheid, herinneringen en betekenisgeving — waarbij smaak en geur een belangrijke rol spelen bij het verbinden met het verleden en het vinden van tevredenheid in het heden.