Schrijver Mathijs Deen over het Wad: 'Ik heb een afkeer van moord, dus ik ben blij dat de zee het bloed wegspoelt'
In dit artikel:
Mathijs Deen is onlosmakelijk verbonden met het Wad: als auteur van De Wadden. Een geschiedenis en als maker van populaire Waddenthrillers rond rechercheur Liewe Cupido. Op 24 september verzorgt hij samen met biograaf Onno Blom de Ubbo Emmiuslezing in Groningen onder het thema “Wad inspireert je?” (Nieuwe Kerk, 20:00, kaarten €10; info op ubboemmiuslezing.nl). De krant verloot 20 x 2 vrijkaarten; aanmeldingen kunnen tot 17 september via meer@mediahuis.nl.
Deen (geboren 14 september 1962 in Hengelo, opgegroeid in Boekelo) spreekt in het interview over hoe vakanties op Vlieland zijn blik op het Wad bepaalden: het gebied wekt ontspanning en veranderde volgens hem mensen, zoals zijn vader. Die persoonlijke ervaring was het vertrekpunt voor zijn historische en literaire werk over de Wadden. Tijdens zijn onderzoek kwam hij overeenkomsten maar ook verschillen tegen tussen eilandbewoners en mensen op het vasteland: eilanders zouden flexibeler en ‘dynamischer’ met water omgaan, terwijl op het vasteland het streven naar beheersing en bescherming — het polderdenken — domineert.
Voor zijn thrillers koos Deen bewust een maritiem decor en een Duitse inslag omdat een Duitse uitgever vroeg om verhalen die zich op of aan zee afspelen. Zo ontstond Liewe Cupido: een Texelaar met een Duitse moeder, succesvol als hoofdpersonage omdat de zee als setting de gruwelijkheden deels relativeert (vandaar ook de voorkeur dat veel misdaad zich op zee afspeelt). De schrijver werkte voor zijn serie samen met vissers, marechaussee, wadlopers en redders; hij noemt waardering van professionals pas recentelijk ontvangen en worstelt soms met imposter-gevoelens, ondanks stijgende verkoopcijfers.
De Waddenthrillerreeks telt tot nu vier titels (De Hollander, De Duiker, De Redder, De Loods). De Duiker leverde hem in 2024 de Gouden Strop op. Deel vijf wordt het slot van de serie: De Visser verschijnt in mei 2026. Naast de thrillers blijft Deen breed actief: op 9 oktober verschijnt zijn korte roman Gras, los van het wad en zonder Cupido. De boeken worden ook verfilmd; opnames voor de miniserie staan mogelijk volgend jaar gepland.
Achtergrond: Deen studeerde Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen, werkte bij Radio Noord en als maker van VPRO’s geschiedenisprogramma OVT. Hij benadrukt dat het Wad zowel cultuurhistorisch als persoonlijk inspirerend is — een landschap dat volgens hem niet snel van mensen afschudt.