Recyclingbedrijf in Sneek krijgt tik op de vingers om PFAS: 'Maar wij zijn niet de veroorzaker van dit probleem'
In dit artikel:
Metaalrecycling Sneek, een schroothandel aan de Zadelmakersstraat, staat onder vuur nadat de regionale omgevingsdienst FUMO in januari verhoogde PFAS-concentraties in afvalwater op het terrein constateerde. Eigenaar Catharinus Sandstra en medewerker Evert Schoneveld reageren verontwaardigd: zij voelen zich onterecht aangeduid als dé grote vervuiler van Sneek en noemen hun bedrijf “het afvoerputje van de maatschappij.” De vondst volgt op eerder in februari geconstateerde verhoogde PFAS-waarden in rioolwater van Heerenveen, Vlieland en Sneek; in november bleek dat ‘een bedrijf’ de bron kon zijn, waarop vervolgonderzoek plaatsvond.
Wat er speelt: tijdens controles zijn in een verzamelput op bedrijventerrein De Hemmen en in putten op het terrein van Metaalrecycling hoge PFAS-concentraties gemeten. PFAS zijn zeer stabiele chemische stoffen die onder meer in antiaanbaklagen van pannen en in blusschuim voorkomen; ze breken nauwelijks af en kunnen zich ophopen in mens en dier, reden waarom beleid en wetgeving richting beperking gaan. FUMO heeft Metaalrecycling gevraagd een PFAS-reductieplan in te dienen en maatregelen te treffen om lozing naar het riool te beperken. Volgens FUMO wordt dat plan beoordeeld en zullen controles volgen, maar de dienst kan niet voorschrijven welke technische oplossingen de firma moet toepassen.
Sandstra en Schoneveld benadrukken dat hun bedrijf vooral materialen ontvangt die elders zijn afgedankt — van winkelkarretjes tot gebruikte pannen en soms door brand aangetast materiaal waar blusschuim aan te pas kwam. Zij stellen dat zij geen PFAS produceren maar het materiaal verwerken, en dat het probleem breed in de keten ligt zolang productie en toepassing van PFAS niet volledig zijn verboden. In hun ingediende plan willen ze bijvoorbeeld geen brandblussers of antiaanbakpannen meer innemen; tegelijk waarschuwen ze dat weigeren slechts het probleem verplaatst, niet oplost.
Chemisch technoloog Jaap Mol, die recyclingbedrijven adviseert, steunt die analyse: veel verwerkers zitten nu ‘aan het eind van de pijp’ en krijgen de last van PFAS-lozingen terwijl de bron vaak hoger in de keten ligt. Mol wijst op praktische verbeteringen — zoals het laten melden van PFAS-houdend materiaal bij binnenkomst en binnen opslaan om regencontact te voorkomen — maar benadrukt dat het probleem alleen ketenbreed te lijf kan: uitfaseren van PFAS en gezamenlijke verantwoordelijkheid zijn nodig. Een complicerende factor is dat er nog geen wettelijke lozingsnorm voor PFAS bestaat, waardoor handhaving en toetsing lastiger zijn.
Kortom: Metaalrecycling Sneek is een van meerdere recyclers die nu met verhoogde PFAS-waarden worden geconfronteerd. FUMO eist maatregelen en controleert naleving; het bedrijf wil samenwerken maar wijst op beperkte mogelijkheden zolang producenten en gebruikers van PFAS-houdende producten niet structureel stoppen. De zaak illustreert de spanning tussen handhaving bij recyclingbedrijven en de bredere noodzaak tot bronaanpak in de PFAS-problematiek.