Provincie kiest met pijn in het hart: hoogspanningslijn via Burgum en Leeuwarden is minst negatief

dinsdag, 11 november 2025 (20:57) - Leeuwarder Courant

In dit artikel:

De provincie Fryslân adviseert demissionair minister Sophie Hermans (VVD) om de nieuwe 380 kV-hoogspanningsverbinding tussen Vierverlaten en Ens grotendeels langs Burgum, Leeuwarden, Heerenveen en Oldelamer te leggen. Gedeputeerde Sijbe Knol (FNP) noemt dit de “minst negatieve” optie voor Fryslân, omdat deze route grotendeels langs de bestaande 220 kV-verbinding loopt en daarmee de ingreep in het landschap beperkt ten opzichte van alternatieven.

De verbinding is nodig voor het enorme stroomtransport van de toekomstige windparken ten noorden van de Waddeneilanden naar de Randstad; Hermans neemt naar verwachting eind februari een definitieve beslissing over het tracé. Fryslân pleit er nadrukkelijk voor dat de 380 kV- en 220 kV-leidingen als twee mastenrijen van gelijke hoogte (Moldau-type) worden uitgevoerd, waarbij de huidige 220 kV-‘Donaumasten’ verdwijnen. Volgens de provincie geeft dat een rustiger beeld in het landschap en vermindert het risico op vogelslachtoffers, in tegenstelling tot het optrekken van masten van verschillende hoogtes naast elkaar, wat een “zwarte muur” van kabels zou kunnen opleveren.

Hoewel alleen nieuwe 380 kV-masten goedkoper zijn, ziet de provincie de dubbele, even hoge constructie als toekomstbestendig: als de vraag naar transport verder stijgt, kunnen de masten beide spanningen dragen en voorkom je over tien à vijftien jaar opnieuw een zware landschappelijke ingreep. De alternatieve hoofdroute langs de A7/A6 via Drachten zou een groter nieuw mastenveld introduceren, meer ecologische schade veroorzaken en mogelijk conflicteren met plannen voor de Lelylijn.

Knol heeft betrokken gemeenten geïnformeerd en roept lokale overheden op om gezamenlijk te lobbyen voor bovenwettelijke compensatie — extra geld en steun voor verduurzaming — omdat Fryslân volgens hem herhaaldelijk lasten draagt zonder directe voordelen (bijv. extra gaswinning en eerdere kabelprojecten). Dorpsbelang Warten, onder leiding van Jan van Tempel, heeft meermalen ondergrondse aanleg bepleit; de provincie adviseert Hermans die optie en moderne boortechnieken verder te laten onderzoeken.