Prinsjesdag: hoeveel vertrouwen hebben deze Friezen in de politiek?
In dit artikel:
Op Prinsjesdag vroegen we Friezen naar hun gevoel over de Nederlandse politiek. Het beeld is overwegend sceptisch: veel mensen noemen chaos, gebrek aan richting en polarisatie. De gesprekken vonden plaats in Leeuwarden, IJlst, Goutum, Bitgum, Heerenveen, Grou, Vrouwenparochie en andere plaatsen in Friesland.
Gerard Smit (59, Leeuwarden) ziet de politiek als een puinhoop en ergert zich aan ego’s en onderlinge ruzies. Hij zet zijn vertrouwen vooral in eigen inzet: hulp aan vluchtelingen en deelname aan demonstraties. Gerard is verbaasd over de opkomst van de PVV en ziet de migratiediscussie als een symptoom van grotere problemen, zoals oorlog en klimaatverandering.
Fannieva Nijman (29, IJlst) noemt de situatie “niet echt hoopvol”; ze maakt zich zorgen over de langdurige stuurloosheid nu er geen kabinet is. Toch hoopt ze dat nieuwe verkiezingen samenwerking stimuleren en dat politici stoppen met elkaar afbranden.
Haye Glas (92, Goutum) spreekt van wanorde en gebrek aan gezag. Hij ergert zich aan jongeren die volgens hem rondhangen terwijl werkgevers klagen over personeelstekort, en legt de schuld deels bij de overheid en aanvullende uitkeringen. Over vluchtelingen is hij terughoudend: hulp liever in eigen regio dan grootschalige instroom.
Jonge respondenten laten verschillende accenten zien. Eva van der Ploeg (26, Leeuwarden) richt zich op natuur en krijgt hoop van een groeiende ecologische bewuste beweging. Famke Hania (18, Grou) hoopt op linkse samenwerking om problemen solidair aan te pakken en ziet in de opkomst van extreemrechts een gevaar. Eelke Zwalua (27, Bitgum) voelt zich vaak onmachtig: hij stemt, maar twijfelt of zijn mening iets verandert en pleit voor minder polarisatie en meer middenstandpunten.
Ook ouderen uitten teleurstelling en nostalgie. Diana van Bergen (67, Leeuwarden) verlangt naar een multiculturele samenleving en is teleurgesteld in de rechtsere richting van de politiek; ze heeft weinig vertrouwen in verandering en zette na vijftien jaar weer éénmaal haar kruisje. Ruurd Del Grosso (85, Vrouwenparochie) wil vooral meer fatsoen en respect in de politiek en ziet weinig dat hij kan doen behalve stemmen. Mark Stuijt (63, Leeuwarden) vreest gebrek aan lange-termijnvisie en verwacht dat een “zakenkabinet” nodig kan zijn om knopen door te hakken.
Nadezha Kuwas (54, Heerenveen), werkzaam in de zorg, signaleert vercommercialisering en protocollen die mensgericht werk verdringen. Ze mist aandacht voor ouderen en het persoonlijke contact in de zorg en vindt het lastig om echt hoopvol te zijn. Eelke en anderen roepen op tot meer samenwerking en minder dossierpolitiek; sommigen leggen de nadruk op directe actie in plaats van vertrouwen in Haagse elites.
Samenvattend: Friezen delen vooral onvrede over bestuurlijke chaos, onduidelijke leiding en verhitte polarisatie. Hoop leeft op uiteenlopende plaatsen — in lokale hulpacties, natuurinitiatieven en de wens voor meer samenwerking en respect — maar het vertrouwen in landelijke politiek is laag. De respondenten vragen om daadkracht, langere-termijnvisie en meer aandacht voor mensen in plaats van partijpolitieke strijd.