Ouderen kunnen zichzelf wel redden; waarom heeft de politiek geen oog voor de pechgeneratie?
In dit artikel:
Bearn Bilker, voormalig bestuurder en CDA-lid, waarschuwt dat de politieke campagne rond de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober grotendeels voorbijgaat aan de problematiek van de jongeren onder de 35 — de zogenoemde "pechgeneratie". Terwijl debatten en media zich richten op migratie, woningbouw, veiligheid en coalitievorming, ontbreekt volgens Bilker structurele aandacht voor de economische en sociale knelpunten die millennials en vooral Gen Z al jaren onder druk zetten.
Centrale problemen zijn hoge studieschulden en de effecten daarvan op levenskeuzes. Bilker noemt individuele schulden die kunnen oplopen tot circa 45.000 euro en wijst op de rente (ongeveer 2,56%) en lange looptijden van ongeveer 35 jaar, waardoor aflossingen en rentelasten de financiële speelruimte ernstig beperken. Die schuld belemmert grote stappen zoals het kopen van een huis: hypotheken worden moeilijker verkregen, aankoop wordt vaak gefrustreerd door overbiedingen en veel starters zijn afhankelijk van (fiscale) ouderlijke steun. Giften van ouders zijn bovendien niet zonder consequenties: er kan belasting over betaald moeten worden.
Veel jongeren blijven aangewezen op kleine huurwoningen of wonen langer bij hun ouders, terwijl huurprijzen sterk zijn gestegen — bedragen boven duizend euro per maand zijn volgens Bilker geen uitzondering. Dat beperkt hun mogelijkheden verder, ook omdat gezond leven duurder lijkt dan ongezond voedsel en het dagelijks leven (boodschappen, uit eten) relatief duur is. Wie zelfstandig wil ondernemen, bijvoorbeeld als zzp’er, ondervindt ook financiële druk door belastingen en regeldruk.
Bilker signaleert ook maatschappelijke spanningen: jongeren ervaren geregeld negatieve beeldvorming door oudere generaties (werkweigering, gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel), terwijl zij juist veel zorgen hebben over klimaat, gezondheid, vergrijzing en migratie. De toenemende zorglast voor ouderen en de vraag wie straks die zorg draagt, voelt als een onevenredige toekomstige last voor deze generatie. Politieke partijen zoals de PVV worden door Bilker bekritiseerd omdat ze volgens hem deze problemen niet adequaat oppakken; de SP noemt hij als partij die hier meer aandacht aan besteedt.
De gevolgen voor mentale gezondheid noemt Bilker ernstig: toenemende depressies, chronische aandoeningen en zelfs suïcidaliteit staan op de loer. Hij waarschuwt dat dit niet alleen individuele tragedie is maar ook grote maatschappelijke en economische consequenties zal hebben als er nu geen prioriteit aan wordt gegeven.
Bilker roept op om de positie van de "pechgeneratie" wél centraal te stellen in verkiezingsprogramma’s en beleid: mogelijke oplossingsrichtingen die vaak genoemd worden — en die extra context geven — zijn schuldverlichting of aflossingsregelingen, maatregelen tegen excessieve huurprijzen (huurplafonds of hogere inkomensgrenzen voor sociale huur), verruiming van betaalbare koopwoningen en ondersteuningsmaatregelen voor starters en zzp’ers. Volgens hem moet ingrijpen hoog op de politieke agenda komen, zowel tijdens als na de verkiezingen, omdat het om een “kostbare generatie” gaat wier toekomst cruciaal is voor de hele samenleving.