Op wie stemde Friesland? Geert Wilders het populairst, Henri Bontenbal trekt meer kiezers dan Rob Jetten
In dit artikel:
Habtamu de Hoop (GroenLinks-PvdA) kreeg woensdag in Friesland de meeste voorkeurstemmen van alle provinciale kandidaten: 13.538 stemmen. Dat is ongeveer 1.000 meer dan bij de vorige verkiezingen, terwijl zijn partij in de provincie juist zo’n 10.000 stemmen verloor. In zijn thuisgemeente Súdwest-Fryslân kreeg De Hoop zelfs meer stemmen dan lijsttrekker Frans Timmermans (2.540 tegen 2.026); in de overige Friese gemeenten stond hij achter Timmermans.
Binnen GroenLinks-PvdA viel ook Marjolein Moorman op: de oud-wethouder van Amsterdam, nummer zes op de lijst, verzamelde in Friesland 4.237 voorkeurstemmen en was daarmee na Timmermans en De Hoop de best scorende kandidaat. Moorman wordt in partijkringen genoemd als mogelijke opvolger van Timmermans, die op de verkiezingsavond afttrad nadat de partij vijf van de 25 zetels verloor. Gekozen Kamerleden kunnen zich tot maandag melden voor het fractievoorzitterschap; De Hoop heeft laten weten zich niet beschikbaar te stellen en wil zich concentreren op het werk dicht bij de kiezers.
Andere opvallende uitkomsten in Friesland:
- Geert Wilders kreeg veruit de meeste stemmen in de provincie, bijna 69.000.
- Bij FvD was Lidewij de Vos uitzonderlijk populair: van de ruim 29.000 FvD-stemmen in Friesland pakte zij 26.590 voorkeurstemmen, iets meer dan VVD-leider Dilan Yesilgöz (25.721).
- Binnen de VVD koos ongeveer de helft van de Friese VVD-stemmers voor Yesilgöz; Vincent Karremans en Ruben Brekelmans scoorden ook goed. Lokale kandidaat Harry Bevers kreeg relatief weinig stemmen (1.625), vooral uit zijn eigen gemeente.
- Bij de BBB kreeg niet lijsttrekker Caroline van der Plas de meeste Friese voorkeurstemmen, maar Mona Keijzer (7.742 versus 7.606). Keijzer deed het vooral goed in Leeuwarden, De Fryske Marren en Súdwest-Fryslân. Landbouwminister Femke Wiersma uit Holwert kwam op 4.133 stemmen.
- CDA-nieuwkomer Luciënne Boelsma (plaats 14) vergaarde 5.419 stemmen; de eerste vrouw op de CDA-lijst, Hanneke Steen, kreeg 3.053.
- D66’er Marieke Vellinga-Beemsterboer (plaats 27) kreeg in Friesland 3.434 stemmen, maar zal de voorkeursdrempel niet halen en is daarmee afhankelijk van restzetelverdeling.
- JA21-kandidaat Maarten Goudzwaard uit Leeuwarden gaat met 1.003 stemmen naar Den Haag; binnen JA21 scoorde Ingrid Coenradie na lijsttrekker Joost Eerdmans goed.
Bij de regionale FNP concentreerden de voorkeurstemmen zich vooral bij lijsttrekker Aant Jelle Soepboer (4.796 van in totaal zo’n 6.500 FNP-stemmen) en Japke van Groning (417). Van de 1.099 in Friesland verkiesbare kandidaten kregen er 975 ten minste één stem; veertig personen verzamelden 1.000 stemmen of meer, een top die gelijk verdeeld is tussen mannen en vrouwen.