Op de afscheidstentoonstelling van directeur Harry Tupan in het Drents Museum kom je ogen tekort
In dit artikel:
De tentoonstelling Microkosmos – De wereld in een Wunderkammer in het Drents Museum in Assen is een uitbundig afscheidscadeau voor algemeen directeur Harry Tupan. De expositie, die nog te zien is tot 1 maart, toont ongeveer driehonderd objecten uit vijftig verschillende collecties en presenteert verzamelen als motor achter het museumwezen — een thema dat Tupan van kinds af aan heeft meegedragen, sinds hij als jongen in Hoogeveen stenen, botten en pijpenkoppen spaarde en in 1980 bij het museum begon.
De samenstelling van de zaal verwijst naar de oude Wunderkammer-traditie: de tentoongestelde voorwerpen zijn geordend in de vier klassieke categorieën naturalia, exotica, scientifica en artificialia. Dat levert contrasten op tussen natuurlijke rariteiten (zoals opgezette dieren en mineralen) en door mensen gemaakte rariteiten (zoals beklede kokosnoten, een snuifdoos in schildpadvorm of een wandelstok bekleed met roghuid). De tentoonstelling verbindt oude curiosa met hedendaagse kunst — onder anderen een kamerscherm uit 2024 van Clary Mastenbroek en het schilderij Heart’s Ease (2024) van Deborah Poyton — waardoor verleden en heden elkaar spiegelen.
Veel objecten dragen persoonlijke verhalen. De Britse schrijver en onderzoeker Redmond O’Hanlon, die in Koekange woont, leverde een gebarsten ei in, het voorwerp waarmee hij zijn eigen verzamelaarsverhaal begon. Ook levert hij anekdotes: een zogeheten tandenstokervisje uit het Amazonegebied staat gevangen in een buisje, vergezeld van de macabere uitleg hoe het soms menselijke urinebuisjes binnendrong — een voorbeeld van de mix van verwondering en vreemde kennis die de tentoonstelling doordringt.
Belangrijke bruiklenen komen van uiteenlopende namen: acteur Ramsey Nasr, bioloog Midas Dekker, tatoeëerder Henk Schiffmacher en stukken uit het archief van Boudewijn Büch (via Teylers Museum), waaronder een vermeend dodo-botje dat later als schildpadbot werd geïdentificeerd. Ook zijn er objecten uit het Missiemuseum in Steyl, met onder meer een deels mechanische beer die ooit geld inzamelde voor missiewerk.
Microkosmos benadrukt hoe verzamelen ordent, verbeeldt en betekenis geeft — en vormt zo een passende slotakkoord voor Tupan’s loopbaan. Bijbehorend boek is via WBooks verkrijgbaar (€39,95); meer informatie en publieksactiviteiten staan op drentsmuseum.nl.