Nieuw Modelspoor Museum in Sneek biedt meer dan alleen treintjespret. Zo ziet het eruit
In dit artikel:
Sneek krijgt er een tweede groot publiekstrekker bij: het Nationaal Modelspoor Museum opende op 11 oktober in een nieuw, veel ruimer onderkomen aan de Alexanderstraat 4 (bedrijventerrein Houkesloot). De collectie verhuisde van het kleine pand in het voormalige NS-station naar het voormalige Leen Bakker-gebouw en is van een kneuterig hobbymuseum uitgegroeid tot een volwaardig uitje met interactieve, modern uitgevoerde presentaties.
Bezoekers worden bij binnenkomst omringd door geluiden en bewegende miniaturen: stoomfluiten, spoorbellen en rijdende treintjes, maar ook liften, kranen, hulpdiensten en openende bruggen in uiteenlopende landschappen. Vrijwilligers werkten maanden aan de tientallen diorama’s en modelbanen; veel opstellingen zijn modulair gebouwd zodat onderhoud en vernieuwing kunnen plaatsvinden zonder het museum te hoeven sluiten. Het tentoonstellingsgedeelte is ruim drie keer zo groot als voorheen, het totale pand viermaal, waardoor veel stukken die jarenlang in opslag stonden eindelijk te zien zijn (ongeveer 70% van de collectie).
Achter de schermen trekken zo’n 75 vrijwilligers alles recht, met één beroepskracht als directeur. De collectie bevat zowel technisch hoogstandjes (zoals de Emsland-baan die rondlopend bekeken kan worden) als thematische presentaties: de Baronessebaan, klassieke Märklin-modellen, de Appie Baantjer-collectie, een Friesland-experience, de Halve Zolenlijn en indrukwekkende zelfsgebouwde banen van hobbyisten. Donaties zoals die van Piet Scheltema kregen een eigen plek.
Het museum richt zich op meerdere doelgroepen: gezinnen met kinderen, grootouders met kleinkinderen en de ‘puristen’—diefijnproevers die komen voor specifieke modellen of banen. Voor kinderen is een speelhoek ingericht en er is nu een eenvoudig restaurant met meer zitplaatsen. Een speciale educatieruimte is ingericht voor schoolbezoeken (drie groepen van twaalf leerlingen) met doe-boekjes, eenvoudige elektrotechniekopdrachten, een stoommachientje en programmeeractiviteiten; zo leren jonge kinderen spelenderwijs digitale besturing van modellen. Ook is er een depot dat naar binnen bekenen kan worden en een filmzaal die de overgang van stoom naar elektrisch vervoer toont.
De verhuizing was geen vanzelfsprekendheid: na jaren van gehuisvest zijn in het stationsgebouw zocht het museum langdurig naar een betaalbare locatie; plannen voor een plaats in een nieuwbouwhal sneuvelden door oplopende bouwkosten. De huidige zichtlocatie moet zorgen voor meer spontane bezoekers en een investering in publieksvoorzieningen moet het bezoekersaantal — dat door corona daalde van circa 20.000 naar ongeveer 10.000 per jaar — weer doen stijgen.
De openingsdag op 11 oktober had extra lange openingstijden (10.30–20.00 uur) met eetfaciliteiten en ijs; de reguliere openingstijden zijn dagelijks (behalve maandag) van 10.30–17.00 uur. In het voorjaar volgt een officiële openingsceremonie.