Maak een Fries icoon van de nieuwe hoogspanningsmasten | opinie

In dit artikel:

De aanleg van een nieuw hoogspanningsnet door Fryslân is onontkoombaar door de groeiende vraag naar elektriciteit, maar leidt tot veel discussie en emotie. Door beperkte capaciteit kunnen nieuwe huizen niet worden aangesloten en bedrijven niet uitbreiden, wat werkgelegenheid en betaalbare woningen in gevaar brengt. De provincie erkent dat tegenhouden geen optie is, maar pleit — net als opiniemaker Sjoerd Feitsma uit Leeuwarden — voor een andere benadering dan louter financiële compensatie.

In plaats van masten zoveel mogelijk te verbergen, stelt hij voor ze te omarmen als landschapselementen: maak van de noodzakelijke pylonen kunstwerken of herkenbare landmarks die verwijzen naar lokale historie, volksverhalen of toekomstvisies. Als inspiratie wijst hij op het ontwerp van Choi+Shine voor IJsland (de zogenaamde wandelende reuzen), dat masten veranderde in menselijke, mythische figuren. Dat project is in IJsland niet uitgevoerd vanwege sneeuw- en ijsomstandigheden, maar vergelijkbare ideeën circuleren in Zuid-Korea, Canada en Oostenrijk.

Feitsma ziet Fryslân’s open horizon als een kans: functionele infrastructuur zou tegelijk een toeristische trekker en een verbindend symbool voor inwoners kunnen worden. Zijn oproep aan de provincie is concreet: ga verder dan compensatie—betrek ontwerpers, kunstenaars en bewoners langs het tracé om samen een nieuw Fries icoon te maken. De essentie van zijn boodschap is dat de masten er toch komen; laten ze dan ook “energie geven” door esthetische en maatschappelijke meerwaarde toe te voegen.