Jan Huitema uit Makkinga zorgde namens VVD in EU voor verbod op verbrandingsmotor, autolobby morrelt nu flink aan dit besluit
In dit artikel:
De EU verbood in juni 2022 de verkoop van nieuwe auto’s met benzine- of dieselmotoren vanaf 2035. Die afspraak — door het Europees Parlement aangenomen met 339 tegen 249 stemmen — zorgt drie jaar later voor stevige ruzie met de autosector. Fabrikanten klagen over teruglopende verkopen, felle concurrentie van goedkopere Chinese merken en handelsbelemmeringen uit de VS, en Duitse conservatieven proberen de deadline te verzachten of kwijt te raken.
Centraal in het verhaal staat de Friese oud-melkveehouder en voormalige VVD-Europarlementariër Jan Huitema (41). Hij bracht in 2022 namens de liberalen een compromis tot stand omdat autofabrikanten volgens hem behoefte hadden aan duidelijkheid om te kunnen investeren in elektrische technologie. Huitema zegt dat de maatregel niet primair uit klimaatovertuiging kwam, maar uit de wens van de industrie om strategisch te schakelen richting elektrische productie en zo de concurrentie met China het hoofd te bieden.
Nu ziet Huitema dat de industrie een zondebok zoekt en naar Europa wijst, terwijl er volgens hem nog jaren zijn om aan CO2-regels te voldoen. Hij waarschuwt dat het terugdraaien van de 2035-datum vooral onzekerheid creëert: fabrikanten weten dan niet of zij nog in verbrandingsmotoren moeten investeren of in EV‑productie. Dat zou volgens hem innovatie en banen in Europa schaden. Als waarschuwing haalt hij het succes van Chinese merken als BYD aan en trekt een parallel met how Nokia de boot miste bij smartphones.
In Duitsland is een campagne ontstaan om uitzonderingen toe te staan, zoals een ‘range extender’ — een kleine verbrandingsmotor die als generator het bereik van elektrische auto’s vergroot — iets waar bondskanselier Friedrich Merz zich recent voor uitsprak. Huitema betoogt dat de technologie snel vooruitgaat (hij wijst op moderne modellen met veel grotere actieradius) en dat veel kritiek op elektrisch rijden na verloop van tijd zal verdwijnen.
Tegelijkertijd zijn er in Brussel bredere verschuivingen: klimaatambities en regels lijken in meerdere dossiers afgezwakt, en klimaatzorg speelt bij kiezers minder prominent dan voorheen. Huitema pleit er desalniettemin voor het 2035-verbod te handhaven en het beleid te versterken met gerichte steun: innovatiesubsidies, stimuleringsmaatregelen voor zakelijke rijders om Europese EV’s te kopen, omscholingsfondsen voor werknemers uit de traditionele autosector en investeringen in laadinfrastructuur. Volgens hem waren aan de 2035-afspraak al aanvullende maatregelen gekoppeld, zoals omscholingssubsidies en investeringsverplichtingen voor publieke laadpunten — onderdelen die kwetsbaar worden als de datum komt te vervallen.