Hoogspanningsmast bij Franeker weer stabiel, schade verder in kaart gebracht. 'Kost sowieso nog enkele dagen'

In dit artikel:

Op maandagmiddag trok een ponton met daarop een draadkraan per ongeluk de kabel van een hoogspanningsmast bij een vaartroute ten westen van Franeker kapot. Daardoor raakte de mast instabiel en ontstond een grote stroomstoring in grote delen van Leeuwarden. Directe gevolgen waren stilgevallen productiehallen op bedrijventerreinen, vastzittende mensen in liften en betaalproblemen in horeca.

Dinsdag werd met spoed gewerkt aan het veiligstellen van de mast. De operatie vergde twee enorme kranen, waaronder een 400-tons telescoopkraan die vanwege gewicht in twee delen over tijdelijke rijplaten moest worden verplaatst. De opbouw duurde veel langer dan begroot; waar aanvankelijk eind van de ochtend was gehanteerd als streefdatum, was de kraanpas rond acht uur ’s avonds opgebouwd. Later die avond wist de machinist een lijn te bevestigen aan de bovenzijde van de mast, waarna Tennet via een tweede kraan controleerde dat die lijn betrouwbaar was. De mast is volgens Tennet niet meer in gevaar van omvallen.

Wegens het risico dat meerdere masten als dominostenen zouden omvallen, had de gemeente Waadhoeke dinsdagmiddag een noodverordening ingesteld en een gebied ten westen van Franeker ontoegankelijk gemaakt. Nadat de mast met succes gestabiliseerd was, trok de gemeente de noodverordening in. Arriva hield treinen tijdelijk in de remise en reed beperkt met bussen; de treindienst hervatte woensdag de normale dienstregeling.

Tennet zette maandagavond de stroom naar Leeuwarden via omleidingen weer in werking, maar waarschuwt dat het elektriciteitsnet kwetsbaar is: er zijn volgens de netbeheerder weinig tot geen alternatieve routes meer beschikbaar als er opnieuw iets misgaat. Daarom is herstel van de beschadigde verbinding bij Franeker dringend noodzakelijk. Woensdag start Tennet onderzoek naar de precieze schade aan mast en kabels; het in kaart brengen en het herstel zal enkele dagen in beslag nemen.

De politie onderzoekt de aanvaring; de twee schippers die de betrokken schepen bestuurden zijn als verdachten aangemerkt — een standaardprocedure zolang onduidelijk is of er strafbare feiten zijn gepleegd. De onderzoeksfocus ligt onder meer op de technische staat van het schip, vergunningen en camerabeelden. Een van de schippers vertelde dat hij op het moment van botsing met andere zaken bezig was en direct maatregelen nam toen hij de situatie ontdekte; de andere schipper wil niet reageren.

Praktische gevolgen van de uitval varieerden van stilgelegde productielijnen bij bedrijven als Mannen van Staal en Royal Steensma — waar enkele duizenden kilo’s product vanwege het verlies van een gecontroleerd proces werden afgekeurd — tot horecazaken in de binnenstad die betalingen noodgedwongen handmatig moesten afhandelen. De gebeurtenis onderstreept zowel de fysieke kwetsbaarheid rond grote infrastructuurwerken op het water als de beperkte redundantie in het regionale stroomnet.