Een ongeluk komt zelden alleen

In dit artikel:

It Was Just an Accident (2025) van Jafar Panahi — heimelijk in Iran opgenomen en dit jaar in Cannes bekroond met de Gouden Palm — vertelt hoe een ogenschijnlijk triviale aanrijding een oud trauma aan het licht brengt en een moreel myaterium ontketent. Een man, zijn zwangere vrouw en hun dochtertje raken betrokken bij een botsing met een hond; bij de garage herkent monteur Vahid de bestuurder aan stem en het gepiep van een kunstbeen als de man die hem ooit heeft gemarteld. Vahid ontvoert de vermeende dader, brengt hem naar de woestijn en graaft een graf, maar raakt steeds meer in twijfel: is dit echt de beul of een onschuldig huisvader?

Panahi breidt het vraagstuk uit door andere ex-gevangenen op te sporen — onder wie een trouwfotografe, haar ex en een bijna-bruidspaar — die allemaal geblinddoekt gevangengezet zijn geweest en nu met elkaar worstelen. De film dwingt ze (en de kijker) drie fundamentele keuzes te maken: is de herkenning betrouwbaar; valt wraak te rechtvaardigen; of is vergeving nodig om geweld te doorbreken? En als de verdachte onschuldig blijkt, wat dan met de kennis die hij van hen heeft?

De meest indringende scènes zijn de onthullingen over lichamelijke en psychische martelingen, mede gevoed door Panahi’s eigen ervaringen als gevangene. Zonder flashbacks bouwt de regie spanning via stilte, blikken en kleine handelingen, waardoor twijfel en morele ambiguïteit langdurig nazinderen. De titel verwijst naar de moeder die haar dochter na de botsing geruststelt en alles toeschrijft aan “Gods wil”.

Panahi, bekend van Taxi Teheran (2015) en jarenlang onder huisarrest en in de beruchte Evin-gevangenis, gebruikt de hedendaagse setting om bredere vragen te stellen over de toekomst van Iran en de ethiek van vergelding. De film wordt geprezen als een zwaarwichtige, actuele moraliteitsstudie; onder meer te zien in Slieker Film (Leeuwarden).