Een lege Troonrede voor een land dat stilstaat | analyse

In dit artikel:

Op Prinsjesdag presenteerde koning Willem‑Alexander een beknopte, inhoudsarme Troonrede die volgens hem symptomatisch is voor de politieke stilstand in Nederland: polarisatie en voortdurende ruzies leggen het land lam. De dubbeldemissionaire ministers luisterden stoïcijns toe terwijl de koning namens hen opriep tot meer luisterbereidheid, compromis en volwassen omgang met meningsverschillen — te beginnen bij het kabinet zelf.

Onder de bevolking groeit het wantrouwen. Een Ipsos I&O‑peiling laat zien dat veel kiezers vinden dat politici te veel met zichzelf bezig zijn en niet tot samenwerking in staat zijn. Die scepsis krijgt voeding in de Miljoenennota: een begroting van bijna 500 miljard die dit jaar vooral beleidsarm en inhoudsloos oogt. Belangrijke dossiers blijven onopgelost of onbevredigend ingevuld. Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) krijgt 2,6 miljard euro voor stikstof maar leverde nog geen overtuigend plan; klimaatminister Sophie Hermans (VVD) brengt Nederland niet dichter bij de 2030‑doelen en het PBL noemde de situatie somber.

De combinatie van een uitgeblust kabinet, een krappe steunbasis (32 zetels) en naderende verkiezingen maakt de Algemene Politieke Beschouwingen onvoorspelbaar. Oppositiepartijen zien hun kans om de begroting voor de stembus te framen en voorstellen door te drukken, maar veel maatregelen blijven financieel onduidelijk: de nieuwe Tweede Kamer, die na de verkiezingen over de begrotingen gaat, zal uiteindelijk moeten betalen en invulling geven aan wat nu wordt besloten.

Kort samengevat: Prinsjesdag legde de breuklijnen van Den Haag bloot — politieke polarisatie, gebrekkig beleid op stikstof en klimaat en een begroting met veel beloftes maar weinig concrete uitvoeringsplannen.