Edwin de Vries viert 15de verjaardag van zijn hitmusical 'Soldaat van Oranje': 'Mijn vader had dit moeten meemaken'
In dit artikel:
Edwin de Vries (75) blijft op straat herkend worden van tv-series uit de jaren negentig, maar zijn grootste roem komt vanachter de schermen: hij schreef de musical Soldaat van Oranje, die op 30 oktober haar 15-jarig bestaan viert — een zeldzaamheid in de Nederlandse theatergeschiedenis. De Vries was onlangs enkele dagen in Vlissingen toen zijn vrouw, actrice Monique van de Ven, op Film by the Sea een oeuvreprijs ontving en een lange staande ovatie kreeg; De Vries zelf ervaart dergelijke publieke hulde zelden, omdat hij de laatste twintig jaar vooral als schrijver en producent werkt.
Het idee voor de musical ontstond twintig jaar geleden toen producent Fred Boot De Vries vroeg een bewerking te maken van het boek van verzetsman Erik Hazelhoff Roelfzema. Aanvankelijk aarzelde De Vries vanwege de beroemde filmversie en de toegevoegde scènes van scenarist Gerard Soeteman. Na herlezing koos hij echter een andere insteek: hij concentreerde de twintig personages uit het boek tot negen archetypen en wilde een jonge cast, om het verhaal van jonge verzetsstrijders dichterbij te brengen en nieuwe emotionele lagen zichtbaar te maken. Oorlog is een terugkerend thema in zijn werk, sterk beïnvloed door de verhalen en het traumatische zwijgen van zijn vader, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het verzet zat en uit het Oranjehotel ontsnapte.
Het blijvende succes van Soldaat van Oranje schrijft De Vries toe aan de combinatie van het aangrijpende verhaal — van negen hoofdpersonen overleven er maar vier — en de innovatieve vormgeving: een grote draaischijf waarop het publiek langs verschillende decors wordt verplaatst. Dat concept, ontwikkeld met regisseur Theu Boermans en producent Robin de Levita en mogelijk gemaakt met steun van Defensie, bleek een enorme aanjager van mond-tot-mondreclame. De voorstelling kende pittige technische en dramaturgische uitdagingen; scènes moesten korte tijd voor première geschrapt of herschikt worden vanwege beperkingen van de schijf, en recente revisies verbeterden tekst, liedjes en karakterdiepte na kritische feedback van de Britse schrijver Jeremy Brock.
Financieel bleek de musical zeer succesvol: investeerder Alex Mulder stak €10 miljoen in het project, en De Vries koos voor winstdeling in plaats van uitgekocht te worden, wat hem een fatsoenlijk pensioen opleverde. Hij blijft betrokken bij de productie, ziet nieuwe castleden en bewaakt kwaliteit. De voorstelling voelt volgens hem actueler door recente oorlogen (Oekraïne, Gaza) en heeft een educatieve rol: veel scholieren bezoeken de show waarna nagesprekken worden gevoerd over morele keuzes in oorlogstijd.
Een geplande Engelse versie strandde door gestegen kosten na corona en Brexit, maar De Vries koestert nog de hoop op internationale kansen. Biografisch: De Vries werd in 1950 in Amsterdam geboren, studeerde af aan de Toneelschool (1972), maakte naam als acteur in series als 1000 en Mijn dochter en ik, en schreef later films als Left Luggage en The Discovery of Heaven. Hij is sinds 1991 getrouwd met Monique van de Ven en werkt momenteel aan de Engelstalige film The Other Side of the Stars.