Droge augustus besluit warme zomer

In dit artikel:

Augustus sloot in Fryslân af met bijna drie weken droog en veel zon: een aantal echt zomerse dagen maar geen extreem droge maand. De eerste vijf dagen waren onbestendig met af en toe regen (bijvoorbeeld Driezum 42 mm en Kollum 31 mm op 2 augustus) en harde wind waardoor het skûtsjesilen twee keer werd afgelast. Na een droge, gematigd warme periode zette vanaf 10 augustus een hogedrukgebied boven Midden-Europa de zuidoostelijke stroming in, waarna het op de 13e op veel plaatsen tropisch warm werd (in het binnenland rond 33–34 °C). Een nieuw hoog bij Schotland bracht daarna tien overwegend droge dagen met koele noordwestelijke wind en maxima rond 18–23 °C. Restanten van orkaan Erin zorgden op 26 augustus nog voor een zuidelijke aanvoer en een laatste zomerse dag; de slotdagen waren licht wisselvallig met enkele buien en opklaringen.

Neerslag bleef in augustus duidelijk achter bij normaal: normaal is circa 93 mm in de provincie, nu viel slechts zo’n 40 mm. Dat leverde verdorde gazons en vroege bladval op, maar tegelijkertijd gunstige omstandigheden voor de oogst. Regionaal waren de verschillen groot: in het noordoosten en zuidwesten werd relatief veel regen gemeten (Driezum 78 mm, Laaksum 72 mm), terwijl in grote delen van het centrum veel plaatsen niet verder kwamen dan ~25 mm (Joure 24 mm, Sumar 25 mm). Drie jaar geleden was augustus nog iets droger (38 mm). Over de hele zomer (juni–augustus) viel gemiddeld 194 mm tegenover een normale 239 mm: meer dan de extreem droge zomers van 1976 of 1983, maar minder dan in de natte jaren die eraan voorafgingen.

Temperatuur en zon: augustus was licht warmer dan het langjarig gemiddelde; Leeuwarden noteerde 17,6 °C (normaal 17,4). Het aantal warme dagen (≥20 °C) lag met 22 aan de kust en 27 in de Zuidoosthoek fors boven normaal. Het aantal echt hete zomerse dagen (≥25 °C) bleef ongeveer normaal: bijvoorbeeld Vlieland drie en het binnenland zeven. De zon scheen op vliegbasis Leeuwarden ongeveer 222 uur (normaal 207); Stavoren kwam uit op 236 zonuren. Gecombineerd maakt dit de zomer juni–augustus in Leeuwarden met 17,7 °C een van de vijf warmste in 75 jaar — alleen 2003 en 2019 waren iets warmer; 2018 even warm. Het patroon van recente jaren zet zich voort: vaker warmere zomers door het ontbreken van koelere dagen.

Grote regionale verschillen waren ook zichtbaar over de hele zomer: Haulerwijk was met 292 mm het natst (inclusief een etmaal van 75 mm op 27 juli), terwijl Vlieland-west met 116 mm het droogst bleef; op het vasteland waren Leeuwarden (143 mm) en Wytgaard (147 mm) relatief droog.

Vooruitblik en gevolgen: na twee natte jaren is 2025 tot nu toe aan de droge kant. Voor de grasgroei zou een natte periode vóór half september welkom zijn; die kans bestaat volgens de verwachting deze week, met wisselvallig weer maar gematigde temperaturen (rond 20–22 °C) en mogelijk opnieuw zomerse warmte in het weekend.