De vlammende herfstkleuren van wilde wijnstokken en woeste wingers | column Brian Kabbes

In dit artikel:

In onze streken kleuren de meeste inheemse bomen en struiken in de herfst geel tot oranje, maar felrode en oranje herfsttinten zijn elders veel gebruikelijker — denk aan de beroemde Indian Summer aan de oostkust van de Verenigde Staten en delen van Azië. Sommige klimplanten uit die gebieden zijn geschikt voor Nederlandse tuinen en behouden daar hun spectaculaire herfstkleur.

Brian Kabbes, noordelijk kweker van botanische rariteiten en tuinpublicist, bespreekt een paar opvallende voorbeelden. De Japanse wijnstok (Vitis coignetiae) is een imposante klimmer met ranken tot circa 20 meter en grote bladeren die in de herfst diep purperrood worden; de vruchten worden in Japan en Korea gebruikt voor een licht bittere wijn. Uit Noord-Amerika komt Vitis riparia (in het Engels riverbank grape), een minder bekende soort die al tijdens de bloei sierwaarde heeft dankzij talrijke groenig-crèmekleurige bloemen en later warmrood verkleurt.

Nog feller rood verkleuren wingerds (Parthenocissus), nauwe verwanten van druiven maar met hechtschijfjes waarmee ze zelfstandig muren en schuttingen beklimmen. De twee hoofdtypen zijn de oosterse wingerd en de vijfbladige (Virginia)wingerd; ze verschillen vooral in bladvorm maar zijn beide zeer krachtige klimmers die gemakkelijk tot dertig meter of meer kunnen bereiken. Er bestaan cultivars met nog intensere kleur, maar ook de oorspronkelijke soorten blijven betrouwbaar rood.

Praktische tips: de hechtschijfjes schaden doorgaans geen metselwerk, maar het ruw verwijderen van ranken kan pleister losrukken — beter is ranken afknippen en laten verdorren zodat de hechtschijfjes vanzelf loskomen. Wingerds vragen veel ruimte en zijn niet geschikt voor kleine gevels of pergola’s; geef ze echter vrij spel en het herfstbeeld kan letterlijk en figuurlijk adembenemend zijn.