De Syrische Groninger Khalaf Alkhalaf (37) is RUG-alumnus van het jaar. 'Behandel vluchtelingen niet alsof ze zielig zijn'
In dit artikel:
Khalaf Alkhalaf (Raqqa, 1988) werd door de Rijksuniversiteit Groningen uitgekozen tot Alumnus van het Jaar 2025. De Syrische vluchteling, die in 2015 naar Nederland kwam, is een opvallende voorbeeldfiguur: na een traumatische periode in zijn land — ontvoerd door IS eind 2013, vrienden vermoord door het Assad-regime en actief in de Syrische opstand en noodhulp — bouwde hij in Nederland een nieuw leven op. Hij behaalde in Groningen een bachelor Midden-Oostenstudies (2021) en een master International Relations (2022) en werkt inmiddels als teamleider bij VluchtelingenWerk Nederland; eerder werkte hij voor het Rode Kruis en hielp hij als vrijwilliger en hulpverlener in Syrië.
Khalaf woont sinds 2016 in een sociale huurwoning in de Surinamestraat, die hij met ironie zijn ‘villa’ noemt. De onderscheiding van de RUG rolt in Syrië als trots nieuws; zijn familie daar erkent nu voor het eerst zijn prestaties in Europa. Tegelijk blijft hij worstelen met de vraag of vluchten de juiste keuze was: in Syrië had hij direct impact en waardering, en hij zegt dat zijn leven daar "beter" had kunnen zijn — of hij anders misschien wel gedood zou zijn.
Als ervaringsdeskundige waarschuwt Khalaf nieuw aangekomen vluchtelingen voor te hoge verwachtingen van Nederland. Waar veel asielzoekers denken dat studeren en werken snel volgt, wijst hij op lange procedures, wachttijden en bureaucratie die dromen frustreren. Hij bekritiseert ook hulpinstanties en de «white savior»-houding: door vluchtelingen te behandelen als hulpeloze slachtoffers worden mensen afhankelijk gemaakt, verliezen ze initiatief en lopen hun integratiekansen terug. Zijn advies is praktisch: ga aan het werk, leer Nederlands en neem zelf het initiatief.
Op 8 december 2024 reisde hij terug naar Syrië toen het Assad-regime volgens hem was omvergeworpen; hij ervoer daar vrijheid en wil op termijn terugkeren om bij humanitaire organisaties mee te bouwen aan het land en zijn half afgebouwde huis af te maken, zodra de situatie en werkgelegenheid dat toelaten.
De RUG noemt hem een rolmodel vanwege zijn doorzettingsvermogen, veerkracht en inzet voor anderen: het eerste succesvolle afstuderende voorbeeld uit de Syrische vluchtelingenstroom van 2015 dat aantoont dat een moeilijke start niet per se het einde hoeft te betekenen. Khalaf zelf blijft ambivalent over zijn keuze om te vluchten, maar zet zich nu in om andere asielzoekers realistische verwachtingen en een actieve houding mee te geven.