De recyclemachine van Uppact is een veelvraat: al het plastic dat de rest niet hoeft is voor hem geen probleem
In dit artikel:
Uppact in Farmsum bereidt zich voor op opschaling: een uit Australië geïmporteerde installatie om vervuild en ongesorteerd plastic te verwerken werd recent geleverd en wordt nu in de fabriek geplaatst. Het Groningse bedrijf, actief sinds 2022 met een proefopstelling in de Eemshaven, bouwt een grotere productielijn op enkele kilometers zuidelijker. De nieuwe machine smelt plastic niet alleen door verhitting maar ook door wrijving, waardoor allerlei soorten verontreinigd en gemengd afval — van visnetten tot touwtjes, plasticzakken en resten uit kledinginzamelcontainers — gecombineerd verwerkt kunnen worden tot een homogeen smeltproduct. Dat maakt het veel minder kieskeurig dan conventionele thermische technieken.
Het verwerkingsproces: de machine produceert een hete, kleverige massa die vervolgens via extruders tot een verwerkbare strook wordt gevormd en in mallen geperst. Uit die mallen komen kant-en-klare eindproducten zoals paaltjes voor fietspaden, planken voor schuttingen en bankjes, en stootbalken voor havens en kades. Een belangrijke strategische keuze van Uppact is dat ze niet terugvallen op het gangbare pellet-model (granulaat voor verdere industriële verwerking), maar direct eindproducten maken. Daarmee hopen ze het prijsprobleem te omzeilen waar veel recyclers mee worstelen: gerecycled plastic concurreert vaak niet met goedkoop ‘virgin’ plastic uit aardolie.
Uppact profileert zich vooral op twee punten: het vermogen om sterk vervuild en ongesorteerd materiaal te accepteren — inclusief zand, textielresten en andere verontreinigingen — en een ander verdienmodel gericht op directe verkoop van circulaire eindproducten. De fabriek kan jaarlijks zo’n 4.000–5.000 ton verwerken; dat dekt slechts een fractie van het totaal aan beschikbaar afval, maar volgens het management zijn aanvoer en afzet geen groot zorgpunt. Er lopen onder meer gesprekken met Verpact en samenwerking met partijen zoals Bek & Verburg (maritiem afval) en WerkPro (reststromen uit kledinginzameling). In Delfzijl liggen al producten van Uppact in gebruik als demonstratie.
De timing is strategisch: veel spelers in de Nederlandse recyclingsector kregen de laatste maanden financiële klappen en sommige gingen failliet, vooral omdat recycling vaak duurder is dan nieuw plastic. Uppact schuift zichzelf naar voren als een oplossing voor stromen die nu veelal richting verbrandingsoven gaan omdat andere technieken ze niet aankunnen. De fabriek in Farmsum moet begin oktober productie-klaar zijn; vanaf januari wil men 24/7 draaien om stilstand en daarmee procesproblemen te vermijden.
Uppact ziet uitbreidingspotentieel: de huidige inrichting is vier keer zo groot als de proefopstelling en kan verder opgeschaald worden; het bedrijf overweegt extra machines aan te schaffen. Met die aanpak wil het niet alleen afval verwerken maar ook producten leveren die aan het einde van hun levensduur weer volledig in de keten terug kunnen: volledig circulair hergebruik in regionale toepassingen zoals gemeentelijk straatmeubilair en haventechniek.