De bereikbare bibliotheek wordt straks een zorgplicht voor gemeenten

In dit artikel:

Rijk en gemeenten investeren de komende twee jaar 60 miljoen euro als overbrugging om bibliotheken te versterken; dit gebeurt via een decentralisatie-uitkering van 2,90 euro per inwoner (minimaal 100.000 euro voor de kleinste gemeenten) voor 2025 en 2026. Doel is bibliotheken toegankelijker te maken nu het kabinet de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) wil aanpassen: vanaf 2027 wordt de huidige vrijwillige bevorderingstaak omgezet in een wettelijke zorgplicht, waarin gemeenten en provincies samen moeten zorgen dat elke inwoner binnen een ‘redelijke afstand’ toegang heeft tot een bibliotheek. De wetswijziging is in september door de ministerraad goedgekeurd nadat evaluaties lieten zien dat bezuinigingen de bereikbaarheid hadden aangetast.

In Friesland ontvangt Leeuwarden met 760.000 euro het meeste van de provinciale gemeenten; andere bedragen zijn onder meer ruim 530.000 euro voor Súdwest-Fryslân, circa 330.000 voor Smallingerland, bijna 300.000 voor Heerenveen en ruim 260.000 voor Noardeast-Fryslân. Leeuwarden gebruikt het geld onder meer om een tijdelijke popup in MFC het Mozaïek in de Vrijheidswijk om te zetten naar een vaste vestiging, uitgebreide openingstijden in Stiens te bekostigen en in te zetten op vroeg taal- en leesbevordering via de VoorleesExpress en voorleesconsulenten op scholen.

Naast huisvesting helpt de financiering ook om servicepunten op het gebied van digitale overheid en Bibliotheek op School structureel te ondersteunen, zodat bibliotheken beter kunnen inspelen op hulpvragen rond digitale vaardigheden en leesopvoeding. Directeur Daan Bultje benadrukt de prioriteit voor vroeg lezen en het bereik van vrijwilligers die bij gezinnen thuis voorlezen; wethouder Hein Kuiken noemt het extra rijksgeld essentieel om Leeuwarden voor te bereiden op de komende zorgplicht.