Cardiologen denken alternatief voor bètablokkers te hebben gevonden (bij geiten werkt het al)
In dit artikel:
Cardiologen uit Groningen starten een groot onderzoek om te toetsen of verapamil bij aanvallen van boezemfibrilleren beter is dan de nu vrijwel standaard voorgeschreven bètablokkers. Bètablokkers zoals metoprolol worden in ongeveer driekwart van de gevallen gebruikt, maar geven veel patiënten last van bijwerkingen door een chronisch verlaagde hartslag: vermoeidheid, somberheid, minder energie en seksuele problemen. Verapamil, een calciumantagonist die het hartritme vooral tijdens een aanval remt, lijkt deze nadelen minder te hebben (en kan onder andere enkeloedeem en obstipatie geven).
Dertig jaar geleden stond verapamil veel vaker op het recept; het gebruik daalde naar ongeveer 5 procent terwijl bètablokkers populairder werden. Cardioloog Robert Tieleman (Martini Ziekenhuis) en collega’s menen dat verapamil bij paroxysmaal boezemfibrilleren—de vorm met terugkerende aanvallen—het verloop van de ziekte kan vertragen en het aantal resets van het hart (cardioversie of ablatie) kan verminderen. Experimenteel werk van Tieleman (onderzoek bij geiten) en recenter onderzoek door promovendus Tim Koldenhof ondersteunen die verwachting.
ZonMW subsidieert het nieuwe onderzoek met ruim 1 miljoen euro; ook de Hartstichting en de WCN dragen bij. Over drie jaar worden 440 patiënten in 15 Nederlandse ziekenhuizen gerandomiseerd: de ene helft krijgt verapamil, de andere metoprolol. Deelneemsters en -ners zijn geblindeerd; een groep krijgt een smartwatch waarmee ze zelf elektrocardiografische registraties kan maken en bij een aanval extra medicatie kan innemen. Het onderzoek wordt geleid door Tieleman in samenwerking met prof. Michiel Rienstra (UMCG).
De onderzoekers verwachten minder ziekenhuisbezoeken en ingrepen in de verapamilgroep, wat zowel patiënten ten goede komt als de druk op ziekenhuiszorg kan verlagen. Het resultaat kan leiden tot een heroverweging van welke medicatie standaard wordt voorgeschreven bij aanvallen van boezemfibrilleren.