Bouwen voor senioren helpt ook jongeren
In dit artikel:
Door senioren bewuster te huisvesten, valt volgens Anco van der Vliet (Burgum2040) een vastgelopen woningmarkt voor drie generaties tegelijk te herstellen. In veel Friese dorpskernen, met Burgum als voorbeeld, stagneert doorstroming: gezinnen kunnen niet door naar grotere huizen omdat veel ruime woningen door ouderen worden bewoond. Tegelijkertijd vertrekken jongeren naar elders. De oorzaak is de dubbele vergrijzing: niet alleen neemt het aandeel ouderen toe, ook wordt de gemiddelde leeftijd binnen die groep hoger.
Burgum telt bijna 10.000 inwoners en bijna 40 procent is 60-plus; ruim 3.650 mensen zijn senior. Volgens van der Vliet zou een relatief kleine beweging—als 5 procent van die senioren (ongeveer 180 mensen) verhuist naar passende woningen—al honderden woningen vrijmaken. Onderzoeksresultaten ondersteunen dit: wanneer één oudere verhuist, komt gemiddeld een keten van drie woningen in beweging (senior → gezin → starter). Daarmee is seniorenhuisvesting een krachtige hefboom om starters perspectief te geven, gezinnen ruimte te bieden en de balans in dorpen te herstellen.
Het probleem is volgens de auteur niet gebrek aan inzet of geld: gemeenten, woningcorporaties en zorginstellingen werken wel, en er zijn fondsen beschikbaar. Wat ontbreekt is visie en moed om bestaande instrumenten doelgericht in te zetten en procedures en risico-aversie te doorbreken. Van der Vliet pleit voor proactief beleid in Friese kernen zoals Burgum, Joure, Grou, Surhuisterveen, Stiens en Gorredijk: ontwikkel honderden nieuwe, aantrekkelijke seniorenwoningen in de komende bestuursperiode. Belangrijk is dat deze woningen niet alleen zorggericht zijn, maar kwaliteit van leven bieden—gelijkvloers, licht, met groen, ontmoetingsruimte en privacy—zodat ouderen er zelf graag oud willen worden.
De voorgestelde aanpak levert meer op dan woonruimte: lagere Wmo- en zorgkosten, minder eenzaamheid, minder druk op mantelzorg en een meer betaalbare, rustige woningmarkt. Van der Vliet roept op om vandaag te beginnen met deze doorbraak: een beperkte verschuiving in woonkeuzes kan grote positieve effecten voor alle generaties opleveren.