Abe Lenstra kwam alleen in de kerk als er iets te halen viel | column Johann Mast

In dit artikel:

In Oldeholtwolde kwamen donderdagnacht aan de 105e verjaardag van Abe Lenstra bewonderaars bijeen in een kerkgebouw, waar initiatiefnemer Steven de Jong op de kansel plaatsnam en de bijeenkomst vormgaf alsof Lenstra vanuit het hiernamaals sprak. Voormalig trainer Foppe de Haan en oud-voorzitter Riemer van der Velde zaten aan een lange tafel als panelleden; de auteur van het stuk zat erbij als biograaf en observeerde het gesprek.

Tijdens de avond ontstond een andere kant van Lenstra: herinneringen aan zijn jeugd in een uitgesproken socialistisch gezin, verteld via een anekdote over zijn broer Jan. De Lenstra’s luisterden vooral naar de VARA, lazen het dagblad Het Volk en hesen op 1 mei de rode vlag; kerkbezoek was nauwelijks aan de orde. Abe zelf zou in 1970 nog gezegd hebben dat hij op die leeftijd nog nooit een kerk van binnen had gezien, met als enige religieuze connectie het meewandelen in dorpsoptochten naast de pastoor.

De bijeenkomst diende ook als podium voor plannen rond een mogelijke film over de voetballegende. De auteur hoopt op een realistische, niet-geëffende vertelling: een beeld van de norsere, menselijke Abe in plaats van een verafgode figuur. Ter illustratie waarschuwt hij dat producties die beroemdheden als geestverschijningen plaatsen (zoals het theaterstuk Buitenspel uit 2003, waarin beroemdheden in het hiernamaals samenkomen) vaak vervallen in psychologiserende of vervelende, Big Brother-achtige scènes.

Kort gezegd: de avond combineerde eerbetoon en kritische reflectie — met de wens dat toekomstige verfilmingen Lenstra behouden als de nuchtere, eigenzinnige held die hij was, in plaats van hem op een voetstuk te plaatsen.